Teknolojinin hızla gelişmesi ve yakın zamanda yaşadığımız pandeminin etkisiyle, online psikoterapi önemli bir seçenek haline geldi. Araştırmalar, sunduğu kolaylıklar nedeniyle öneminin artarak süreceğini gösteriyor. Peki, online psikoterapinin avantajları neler, kimler için uygun ve kısıtlamaları var mı? Detayları yazının devamında inceleyelim.
Online Psikoterapi Nedir?
Psikoterapi, bireylerin öz farkındalık geliştirmesine, bilişsel ve duygusal işlevselliğini artırmasına ve genel yaşam kalitesini yükseltmesine yönelik uygulanan bir dizi bilimsel yöntemi içeren bir süreçtir. Yaygın olarak “terapi” olarak anılan bu süreç, farklı kuramsal yaklaşımlar çerçevesinde geliştirilen çeşitli teknikleri kapsamaktadır. Çevrimiçi terapi olarak da bilinen online psikoterapi, geleneksel yüz yüze psikoterapiden farklı olarak telefon, bilgisayar, video konferans, e-posta ve mesajlaşma platformları aracılığıyla uygulanan bir psikoterapi yöntemidir.
İnternet ve teknolojinin yaygınlaşmasıyla hayatımıza giren online psikoterapi, özellikle pandemi sürecinin getirdiği sosyal izolasyon, belirsizlik, kaygı ve umutsuzluk gibi duygularla birlikte son yıllarda önemli bir kullanım artışı yaşamıştır (Bayrı & Kabasakal, 2025). Yapılan araştırmalar online psikoterapinin yüz yüze terapilerle benzer derecede etkili olduğunu göstermektedir. Birçok çalışma, online psikoterapilerin, özellikle anksiyete, depresyon ve stres gibi yaygın psikolojik sorunların tedavisinde, yüz yüze psikoterapilerle kıyaslanabilir sonuçlar elde ettiğini ortaya koymuştur (Andersson & Titov, 2014).
Online Psikoterapi Hangi Durumlarda Yapılabilir?
Yoğun bir yaşam temposuna sahip bireyler için, online terapi, ulaşım ve randevu planlaması gibi zaman alıcı unsurları ortadan kaldırmaktadır. Ayrıca online terapi psikolojik destek hizmetlerine erişimi daha pratik ve sürdürülebilir hale getiren bir yöntem olarak da öne çıkmaktadır. Bunlara ek olarak, online terapi fiziksel engelleri olan bireyler için önemli bir tedavi seçeneği oluşturur. Özellikle hareket etme güçlüğü çeken veya fiziksel nedenlerle evlerinden çıkamayan kişiler, online terapi sayesinde terapi hizmetlerine erişebilirler (Chester, 2006). Benzer şekilde, evden çıkmakta psikolojik açıdan zorluk çeken bireyler de online terapi aracılığıyla destek alabilir. Örneğin, sosyal fobi ve agorafobi gibi psikolojik rahatsızlıklar yaşayan bireyler, terapi süreçlerine katılabilmektedirler (Andersson & Titov, 2014).
Online terapi, danışan ve terapist arasında mesafeler bulunduğu durumlarda da etkili bir alternatif sunmaktadır (Chester, 2006). Özellikle yurt dışında yaşayan göçmen bireyler için, kendi ana dilinde ve kültüründe bir uzmandan terapi alma imkânı, online terapi aracılığıyla sağlanabilir. Online terapi platformları, farklı coğrafyalarda bulunan kişilerin kendi anadillerine hâkim terapistler ile terapi yapabilmelerini mümkün kılmaktadır. Bu durum, göçmen bireylerin, kendi kültürel bağlamlarını ve dilini anlayan terapistler ile iletişim kurmalarını sağlayarak, terapi sürecinin etkinliğini artırmaktadır.
Online Psikoterapinin Avantaj ve Dezavantajları
Online terapi, temel ilkeler, aşamalar, bilgi ve beceriler açısından yüz yüze terapi ile benzerlik gösterse de, kullanılan iletişim aracının farklı olması, bazı önemli avantajlar ve dezavantajlar doğurmaktadır. Geleneksel yüz yüze terapilere kıyasla, online terapi coğrafi sınırlamaları ortadan kaldırarak özellikle kırsal ve uzak bölgelerde ikamet eden bireylerin profesyonel psikolojik sağlığı hizmetlerine erişimini mümkün kılmaktadır. Online terapi, damgalanmaktan kaçınan ve kimlik bilgilerinin anonim kalmasını isteyen danışanlar için de önemli bir avantaj sunmaktadır. Bu durum, danışanların kendilerini daha rahat ifade etmelerine ve terapötik sürece daha açık bir şekilde katılmalarına olanak tanır (Chester, 2026).
Bunlarla birlikte, online terapi, fiziksel engeli bulunan, yaşlılık ya da çocuk bakımı gibi sebeplerle evlerinden çıkamayan, psikolojik destek almakta çekinen ya da yüz yüze seanslara yeterince zaman ayıramayan bireyler için büyük bir avantaj sağlamaktadır. Diğer yandan, yüz yüze psikolojik danışmada, danışanın sözel olmayan ipuçları daha kolay anlaşılabilir ve terapist ile daha güçlü bir iş birliği kurulabilir. Yüz yüze terapi, danışanın beden dili ve yüz ifadeleri gibi unsurlar sayesinde terapistin daha doğru bir değerlendirme yapabilmesini sağlar (Glueck, 2013). Online terapinin teknolojiye dayalı dezavantajları ise, seansın akışını olumsuz etkileyebilir. Görüntü donması, ses kesilmesi veya bağlantı sorunları gibi teknik aksaklıklar, terapötik sürecin etkinliğini azaltır ve iletişimi kesintiye uğratabilir. Ayrıca, internet bağlantısının kalitesi, terapi sürecinin sürekliliği için önemlidir ve bu tür problemler, danışanın duygusal ifadelerinin tam olarak iletilmemesine yol açabilir.
Online Psikoterapi Kısıtlamaları
Online psikoterapi, bazı sınırlamalara ve kısıtlamalara sahip bir terapi yöntemidir. Özellikle ağır psikolojik rahatsızlıkları olan bireyler için online terapi yeterli olmayabilir. Örneğin, ağır depresyon, dissosiyatif bozukluklar ve psikotik sorunlar gibi durumlarda, çevrimiçi platformlarda etkili bir şekilde tedavi edilemeyebilir. Bunun yani sıra kriz anı yaşayan danışanlar için uygun bir seçenek olmayabilir, terapist ve danışan aynı fiziksel ortamda bulunmadıkları için, terapist acil müdahale sağlamakta zorluk yaşayabilir (Singh & Sagar, 2022).
Sonuç Olarak;
Online terapi, mekân ve zaman sınırlamalarını ortadan kaldırarak ve her an, her yerde erişilebilir olma imkanı sunmasından dolayı daha fazla kişi tarafından tercih edilen bir hizmet haline gelmiştir. Bu hizmet, kullanıcılara daha kolay, etkili ve kişiselleştirilmiş bir tedavi deneyimi sunmakta ve bireylerin duygusal iyilik hallerini artırmak için önemli bir fırsat sağlamaktadır. Online terapinin avantajlarını ve dezavantajlarını bilmek, çevrimiçi platformun güvenilirliğini incelemek; terapistin yetkinliğini araştırmak, terapistinizle uygunluğunu değerlendirmek ve olası teknik veya psikolojik engeller için önlemler almak terapinin verimliliğini artıracaktır.
Ek Okumalar
Psikoterapi Sürecinde Gizlilik
Depresyonda Bilişsel Bozukluklar
Kaynakça
Acar, H. (2022). Web tabanlı psikolojik destek uygulamaları üzerine minör bir değerlendirme: avantajlar-sınırlılıklar. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 414-423. https://doi.org/10.47525/ulasbid.1003842
Akalın, M. B. ve Güven, M. (2024). Türkiye’de çevrimiçi psikolojik danışma ile ilgili yapılan araştırmaların incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(3), 1867-1890.
Andersson G, Titov N. Advantages and limitations of Internet-based interventions for common mental disorders. World Psychiatry. 2014 Feb;13(1):4-11. doi: 10.1002/wps.20083. PMID: 24497236; PMCID: PMC3918007.
Bayrı, H., & Kabasakal, H. Z. (2025). Türkiye’de Çevrimiçi Psikoterapi ve Psikolojik Danışmanlık Çalışmalarına Genel Bir Bakış (Değerlendirme). Sosyal, Beşeri Ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1), 9–27. https://doi.org/10.26677/TR1010.2025.1500
Chester A, Glass CA. Online counselling: A descriptive analysis of therapy services on the Internet. Br J Guid Couns (2006) 34(2):145–60. doi: 10.1080/03069880600583170
Glueck D. Establishing therapeutic rapport in telemental health. In: Myers K, Turvey CL, editors. Telemental health. Clinical, technical, and administrative foundations for evidence-based practice. Amsterdam: Eslevier Inc; 2013. pp. 29–46.
Singh S, Sagar R. Online Psychotherapy During the COVID-19 Pandemic: The Good, the Bad, and the Ugly. Indian Journal of Psychological Medicine. 2022;44(2):177-180. doi:10.1177/02537176211070427
*Bu yazı Psikoloji Ağı editörlerinden Emine Yıldırım tarafından Psikoloji Ağı Yayın İlkelerine göre düzenlenmiştir.