Amerikan çizgi dizi olan Foster’ın Hayali Dostlar Evi, psikanalitik açıdan inceleyebileceğimiz bir çizgi film. Foster’s Home adıyla Craig McCracken tarafından yaratılan çizgi dizi, 2004-2009 yılları arasında Cartoon Network’te yayınlanmıştır. Çizgi dizi, Bayan Foster’ın terk edilmiş hayali arkadaşlar için bir ev işletmesini konu alır. Ana karakter olan Mac, yaratmış olduğu hayali arkadaşı Bloo’yu annesinin baskıları sonucu bırakmak zorunda kalır ancak bu ayrılığa hazır olmadığı için onu her gün görebileceği Bayan Foster’ın evine bırakır. Her bölüm Mac, Bloo ve evdeki diğer hayali arkadaşların maceralarını ele alır. Hayali arkadaşların olduğu bir çizgi dizi, psikanalitik teoriyi anlamamıza yarar sağlayabilir. Bunun için önce psikanalizin temel noktalarını inceleyelim.
Psikanaliz, bilinç ve bilinçaltı arasındaki ilişkiyi ele alır. Psikanalizin kurucusu olan Sigmund Freud, ruhu (psişe) üç kısımda (id, ego ve süper ego) ele alır. İd, kişiliğin bilinçdışı yönüdür. İlkel isteklerimiz ve dürtülerimizi içerir. Süper ego, ebeveynlerimiz ve toplumla etkileşimimiz sonucu gelişir ve kişiliğin ahlaki tarafını temsil eder. Ego ise id ve süper ego arasında dengeyi sağlayan bir ara bulucudur. Ego (zihnimizin gerçekçi rolü) ve id’in istediklerini yapmasını engelleyen süper ego. Bilinçaltımız doğrudan konuşmaz ama bu konuşmayı şu kavramlar aracığıyla yapar: kişinin geçmişten getirdiği duyguları başka bir kişiye yönelttiği aktarım ve kendimizde kabul edemediğimiz yönleri diğer insanlara çevirdiğimiz yansıtma savunma mekanizması. Şimdi bu terimler çerçevesinde çizgi filmimizi inceleyelim.
Mac karakteri canlı, mutlu ve neşeli bir çocuk ve hayali arkadaşı Bloo narsist, bencil ve her zaman başını belaya sokan bir karakter. İlişkilerine psikanalitik açıdan baktığımızda Freud’un id kavramı Bloo ile eşleşmektedir. İyi, saf ve her zaman kurallara uymaya çalışan Mac (süper ego), hayali arkadaşı olan Bloo’nun ise Mac’in ruhunun bir parçası olan id’e karşılık geldiğini söyleyebiliriz. Bloo’nun, Mac’in sahip olmak istediği dışa dönük, korkusuz bazen tehlikeli özelliklere sahip oluşunu ve bu nedenle yapmak istediği şeyleri yapmak için Bloo’yu yarattığını söyleyebiliriz.
Yansıtmaya baktığımızda ise Mac’in, abisi Terrance ile kötü bir ilişkisi vardır ve kendisine sürekli zorbalık yapmaktadır. Terrance’nin kendi içinde mutsuz olması ve kendisinde hoşlanmadığı özellikleri kardeşi Mac’e yansıtıyor olması zorbalığın nedeni olarak gösterilebilir. Freud, hayali arkadaşlar konusunda olumsuz bir görüşe sahipti. Hayali arkadaşların mutsuz ve yalnız geçen çocukluğun bir telafisi olarak yaratıldıklarını ileri sürmektedir. Bu tam olarak doğru olmasa da, Freud’un bu fikrini göz önünde bulundurursak, belki de Mac, Bloo’yu ağabeyinden kurtulmak için yaratmıştır.
Kaynakça
Çeviri : Psychoanalytic Theory and Foster’s Home for Imaginary Friends
*Bu yazı Psikoloji Ağı editörleri tarafından Psikoloji Ağı Yayın İlkelerine göre düzenlemiştir.
