Yeni düzenleme ile vakıf üniversitesi kuracaklar için asgari mal varlığı ölçütleri ile birlikte bir takım yeni kriterler getirildi. Buna göre, daha önce il ayrımı yapılmadan vakıf üniversitesi kurulabilirken, yeni düzenleme ile üç yüksek öğretim bölgesi için ayrı ayrı koşullar belirlendi.
Türkiye’de bulunan toplam 71 vakıf yüksek öğretim kurumunun 47’si İstanbul’da kurulmuş durumda. Bu yığılma ve mevcut talepler değerlendirilerek hem nitelik hem de nicelik açısından “kalite ve sürdürülebilirlik” amacı ile “Vakıf Yüksek Öğretim Kurumları Kuruluş ve İşleyişine Dair Usul ve Esaslar”da değişiklik yapıldı. Bu kapsamda, daha önceki düzenlemede vakıf üniversitesi açılması için il bazında herhangi bir ayrım yapılmıyordu.
“Üç bölge” ölçütü getirildi
YÖK Genel Kurulunda, vakıf üniversitelerinin kuruluşu için Türkiye genelinde üç yüksek öğretim bölgesi belirlendi. Bölgelerin belirlenmesinde, mevcut yüksek öğretim kurumlarının niceliği, niteliği ve bölge nüfusu gibi kriterler dikkate alındı. Asgari mal varlığı ölçütleri ile birlikte bir takım yeni kriterler de getirildi.
YÖK’ün A grubu vakıf yüksek öğretim bölgesi olarak belirlediği il sadece İstanbul oldu. İstanbul’da kurulacak vakıf yüksek öğretim kurumları için vakıf mal varlığı bedeli diğer gruplara göre en yüksek oranda belirlendi.
B grubu vakıf yüksek öğretim bölgesi olarak da İstanbul dışındaki büyükşehirler dikkate alınacak. Bu illerde kurulacak üniversiteler için vakıf mal varlığı değeri olarak A grubu bölgesinden daha az bir miktar belirlendi.
C grubu vakıf yüksek öğretim bölgesi olarak ise büyükşehirler dışındaki il ve ilçeler belirlendi. Bu bölgede kurulacak üniversiteler için vakıf mal varlığı değeri diğer gruplara nazaran en düşük miktar olarak belirlendi ve bir takım kolaylıklar sağlandı.
Vakıf üniversiteleri ülkenin bütününe yaygınlaşacak
Yeni düzenleme ile bölgesel tasnif yapılarak yükseköğretim kurumlarının ülkenin bütününe yaygınlaşması için özellikle İstanbul dışında üniversite kurmak isteyen vakıflara avantajlar sağlandı. Bu kapsamda Türkiye’de en fazla vakıf üniversitenin bulunduğu İstanbul’da yeni bir üniversite kurmak zorlaşacak, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirler dışındaki iller için ise kolaylaşacak.
Eğitime yaklaşımları en önemli ölçüt olacak
Vakıf yüksek öğretim kurumlarının kuruluş dosyalarında daha ayrıntılı, gerçekçi, rasyonel fizibilite çalışmaları raporları istenecek. Diğer belgelerin yanı sıra kurulması planlanan akademik birimler, öğretim elemanı ve üyesi sayıları, öğrenci sayıları, gelir ve gider dengesini gösteren ayrıntılı bütçe, mali durumu gösterecek belgeler, açık ve kapalı alanlar, yurt, kütüphane, burs olanakları, öğrencilere sağlanacak sosyal olanaklar en az 5 yıllık süreyi kapsayacak şekilde belgelenecek. Bu kapsamda üniversite kuracak vakıfların sadece mal varlıkları değil eğitim ve öğretime ilişkin yaklaşımları en önemli kriter olacak.
Ek değişiklikler için çalıştay planlanıyor
YÖK tarafından yakın zamanda vakıf yüksek öğretim kurumlarının durumlarının görüşüleceği bir çalıştay yapılması planlanıyor. “Yeni YÖK” olarak nitelik ve nicelik açısından ülkemizin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak bu tarz değişikliklerin yapılmasına devam edilecek.
Kaynak: YÖK/AA
