Swallow Filmi ve Pika

Swallow Filmi ve Pika

Kültür ve gelişimsel dönemlerden bağımsız bir aydan fazla süre de besleyici değeri olmayan nesnelerin tüketilmesine pika denir. Swallow filmi güzel bir eve, başarılı bir eşe sahip ama aslında kafese kapatılmış hamile bir kadının nesneleri tüketmesini konu alıyor. Pika hakkında bilgileri ve filmde yer alan pika gelişimini yazımızın devamında okuyabilirsiniz.

“Pica” Latince’de saksağan anlamına gelir. Saksağanlar yiyecek olan ve olmayan maddeleri ayırmadan yerler (Borgna-Pignati ve Zanella, 2016).  Pika besin değeri olmayan maddelerin tekrarlayıcı olarak tüketilmesidir (Hartmann, Becker Hampton ve Bryant-Waugh, 2012; APA, 2013). DSM-V’te Pika tanım kriterlerinde “gelişimsel düzey” bağımsızlığı vardır. Gelişimsel olarak iki yaşa kadar çevredeki maddeleri ağıza götürmek normal kabul edilir. Bu dönemde pikadan söz etmek mümkün değildir (Hartmann, Becker Hampton ve Bryant-Waugh, 2012).

Bazı coğrafyalarda da kültüre özgü olarak bazı maddelerin tüketilmesi normal kabul edilir ve kültürel etmenler nedeniyle pika teşhisi sağlanamaz (Hartmann, Becker Hampton ve Bryant-Waugh, 2012). Hamilelik döneminde bireylerde pika görülebilmektedir, bazı kültürlerde besin değeri olmayan maddelerin yenmesi hamileliğin belirtisi olarak kabul edilir (Borgna-Pignati ve Zanella, 2016). Pika, şizofreni, Trikotilomani ve otizm spektrum bozukluğu ile birlikte görülebilir (Burke & Smith, 1999; Bhatha ve Gupta, 2009; Clark, Vandermeer, Simonetti ve Bukka, 2010; Martindale, Bunker ve Noble, 2010; Hartmann, Becker Hampton ve Bryant-Waugh, 2012).

Dikkat!

Yazının  devamı spoiler içermektedir ve yazının daha iyi anlaşılması için öncelikle filmi izlemenizi öneririm.

Film

Hunter eşinin mutluluğunu kendi mutluluğu üzerinde tutan bir kadındır. Eşi Richie Hunter’ı “uysal ve özverili” olarak tanımlar. Richie’nin ailesinin onlara aldığı evde yaşayan Hunter, tüm gününü evde geçirmektedir. Nesne tüketimini, filmde ilk olarak Richie ve ailesiyle birlikte Hunter’ın hamileliğini kutladıkları yemekte görüyoruz. Kendisine söz verilen ama konuşurken dinlemeyen, sözü kesilen Hunter bardağın içerisindeki buzları yiyor. Masada diğer oturanlar ona garip bakış atsa da belirgin tepkiler vermiyorlar. Bunun nedeni buz yenmesinin toplumsal olarak sapma davranışı olarak görülmemesidir. Pişmemiş gıdalar ve buz tüketilmesi pika olarak değerlendirilmez (Hartmann, Becker Hampton ve Bryant-Waugh, 2012). Bunun yanı sıra Tahran’da yapılan bir çalışmada pika tanısı olan kadınların %76’sını pagofaji olduğu yani buz ve donmuş madde yediği bildirilmiştir (Ezzeddin, Zavoshy, Noroozi, Jananihashemi ve Riseh, 2015).

Filmde pika olarak değerlendirilebilecek nesne tüketimi bilyedir. Hunter eline aldığı bilyeyi yutar ve bundan mutluluk duyar. Akşam eşine “Kendimle gurur duyuyorum, bugün beklenmedik bir şey yaptım.” der ama olayı açıklamaz. Hunter, bilyeyi yutmasından ve bunun beklenmedik bir davranış olmasından gurur duymaktadır. Hunter boşaltımdan sonra bilyeyi temizler ve çok hassas bir ürün gibi taşıyarak yatak odasında sergiler.

Hunter’ın tükettiği ikinci nesne elektrik süpürgesine takılan raptiye oluyor. İlk olarak raptiyeyi ağzına aldığında diline hasar veriyor ve yutmaktan vazgeçiyor. İlgisini dağıtmaya çalışmasına ve ona acı vermesine rağmen raptiyeyi yutuyor. Acuphagia, pikada keskin madde tüketimine verilen isimdir (Stiegler, 2005). Hunter aynada göbeğini okşayarak kendini izliyor. Göbeğini okşamasının nedeni bebeği mi yoksa yuttuğu raptiye mi sorusunu izleyiciye sorduruyor. Mutluluğunun kaynağı bebeğinin gelişimi mi yoksa zor olsa da yutabildiği raptiye midir? Daha sonra pil, biblo, kitap sayfası gibi birçok nesne tüketen Hunter, her boşaltımından sonra nesneleri seri alanına koyuyor.

Hunter’ın hamileliği için girdiği ultrasonda problem olduğu anlaşılıyor ve tıbbi müdahale ile yuttuğu nesneler çıkartılıyor. Pica zehirlenme, bağırsak tıkanıklığı, mide, dil, diş problemlerine yol açabilmektedir (Stiegler, 2005;Borgna-Pignati ve Zanella, 2016). Artık pikadan eşi ve eşinin ailesinin de haberi oluyor. Nesneleri neden yuttuğu sorulduğunda “Yapmak istedim ve sonra yaptım.” şeklinde açıklıyor. Richie Hunter’ın yutma davranışını evlenmeden önce söylemesi gerektiğini düşünüyor. Bu durumu Richie’nin evlilikten önce bilmesi halinde Hunter ile evlenmeyeceği şeklinde yorumlayabiliriz.

Evdeki küçük nesneler toplanıyor, eve yatılı hemşire geliyor.  Evde her şey kontrol altında tutulmaya çalışıyor ve demir içeren içecekler hazırlanıyor. Literatürde mineral eksikliği ve pika hakkında, hangisinin diğerinin nedeni olduğuna dair tartışmalar bulunmaktadır (Ali, 2001). Bir çalışma da, demir eksikliği olan ve hamileliği bulunmayan 262 kişinin %45’inde pika bildirilmiş, pika durumunun %87’si pagofaji (buz ve donmuş madde yeme) olduğu bulunmuştur (James Barton, Clayborn Barton ve Bertoli, 2010). Yapılan çalışmalarda pika olan bireylere demir tedavisi uygulanmasından sonra pikada remisyon olduğu bildirilmiştir (Lanzkowsky, 1959; Coltman, 1968; Ali, 2001).

Richie ve ailesi Hunter’ı terapiye götürüyor. Henüz terapi başlamadan Richie’nin babası terapistten ilaç yazmasını isteyip “İşini nasıl yapacağını söylemek istemem ama ücretini ben ödediğime göre sonuç istiyoruz.” diyor. Filmin başından beri aile kendini diğer insanlara göre daha üstün olarak kabul etmekte ve diğer insanları kontrol etmek istemektedir. Richie’nin annesinin Hunter’ın saçı hakkında yönlendirmesi, yaşayacakları evi ailesinin alması bunun göstergesidir.

Hunter terapide “Tek istediğim garip şeyler yemeyi bırakıp Richie’yi mutlu etmek böylece hayatımıza geri dönmek.” cümlesini kuruyor. Hunter için hala önemli olanın Richie’nin mutluluğu olduğunu bir kez daha görüyoruz. Hunter nesnelerin ağzındaki dokusunun hoşuna gittiğini söylüyor ve yuttuğu nesneleri sayarken gözlerini kapatarak gülümsüyor. Bu, nesneleri yutmaktan zevk aldığını gösteriyor.

İlerleyen terapilerde Hunter, annesinin tecavüze uğradığını ve dindar olduğu için doğum yaptığını, kendisinin böyle dünyaya geldiğini anlatıyor. Biyolojik babasının gazeteden kestiği resmini yanında taşıyor. Telefon konuşmasında terapist Richie’nin  “Söylemezsen artık seninle konuşmasını istemiyorum” tehdidi üzerine Hunter’a haber vermeden durumu anlatıyor. Telefon konuşmasını duyan Hunter bir süre yatağın altına girdikten sonra sivri obje yutması sonucunda hastaneye kaldırılıyor. Richie’nin ailesi Hunter’dan psikiyatrik hastaneye yatmak istediğine dair belge imzalamasını istiyorlar, imzalamazsa Richie’nin onu boşayacağını söylüyorlar.

Terapiste yaptıkları tehditle kontrol etme çabalarını Hunter üzerinde uyguladıklarını da görüyoruz. Belgeyi imzalayan Hunter, hastaneye gitmeden önce evden kaçıyor. Otel odasında televizyon izlerken ceplerine doldurduğu toprağı yiyor. Akbulut’a göre (2012), Türkiye coğrafyasında toprak yeme kültürün bir parçası olarak karşımıza çıkmaktadır, toprak yeme özellikle çocukluk ve hamilelik döneminde görülmektedir.

Hunter annesini arayıp eve gitmek istediğini söylediğinde evde ona yer olmadığı cevabını alıyor. Biyolojik babasının evine gidiyor ve kendisinin kim olduğunu biyolojik babasının anlamasını sağlıyor. “Kuralları ben koyarım” diye tepki gösteren Hunter’ı ilk kez kişilerarası ilişkilerde kontrol sahibiyken görüyoruz. Annesine neden tecavüz ettiğini sorduğunda “Kendimi özel hissetmek istemiştim, herkes sıradan biri olduğumu sanıyordu ama benliğimde özel biriydim, çok güçlüydüm, tanrıydım.” cevabını alıyor.

Nesne tüketiminden sıradan olmadığı için gurur duyması ve biyolojik babasının da sıradan olmak istememesi Hunter’a benzer geliyor. Biyolojik babasına birbirlerine benzeyip benzemediklerini sorduğunda Hunter benzemediklerini bildiğini ama bunu ondan duyması gerektiğini söylüyor. Biyolojik babası benzemediklerini, Hunter’ın suçu olmadığını söylediğinde Hunter rahatlama hissediyor. Bu dönüm noktasından sonra Hunter’ın, kendi isteği doğrultusunda tıbbi destek ile ilaç tedavisi aldığını görüyoruz.

Swallow filmi pikayı açıklıyor ve birey üzerindeki etkilerini gösteriyor. Filmler psikopatolojiyi doğru olarak işlediğinde izleyiciye psikopatoloji hakkında bilgi sağlayarak öğretiyor veya bilgilerini pekiştiriyor.

Kaynakça

• Akbulut, G. (2012). Türk Kültüründe Toprak Yeme Alışkanlığı (Jeofaji): Arguvan’dan Örnek Bir Çalışma. Acta Turcica, 302-315.
• Ali, Z. (2001). Pica in people with intellectual disability: A literature review of aetiology, epidemiology and complications. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 26(3), 205-215.
• Amerikan Psikiyatri Birliği.(2013). Ruhsaş Bozuklukların Tanısal ve Sayısal Elkitabı (DSM 5) (5.Baskı) (E. Köroğlu, Çev.).Ankara:Hekimler Yayın Birliği
• Barton, J. C., Barton, J. C., & Bertoli, L. F. (2010). Pica associated with iron deficiency or depletion: clinical and laboratory correlates in 262 non-pregnant adult outpatients. BMC Hematology, 10(1).
• Bhatia MS, Gupta R.(2009). Pica responding to SSRI: an OCD spectrum disorder? World J Biol Psychiatry, 10(4):936-938.
• Borgna-Pignatti, C., & Zanella, S. (2016). Pica as a manifestation of iron deficiency. Expert review of hematology, 9(11), 1075-1080.
• Braton, C., Fiore, F., Asher, M. & Louie, M.(producers) and Mirabella-Davis C. (director). (2020). Swallow [Movie]. USA: IFC Films
• Burke, L., & Smith, S. L. (1999). Treatment of pica: Considering least intrusive options when working with individuals who have a developmental handicap and live in a community setting. Developmental Disabilities Bulletin, 27, 30-46.
• Clark B, Vandermeer B, Simonetti A, Buka I. (2010) Is lead a concern in Canadian au¬tistic children? J Paediatr Child Health., 15(1), 17-22.
• Coltman, C. A. (1969). Phygophagi a and iron lack. Journal of the American Medical Association, 207, 513–516.
• Corbett, R. W., Ryan, C., & Weinrich, S. P. (2003). Pica in pregnancy: does it affect pregnancy outcomes?. MCN: The American Journal of Maternal/Child Nursing, 28(3), 183-189.
• Dumaguing NI, Singh I, Sethi M, Devanand DP. (20003). Pica in the geriatric mentally ill: unre¬lenting and potentially fatal. J Geriatr Psy¬chiatry Neurol, 16(3), 189-191.
• Ezzeddin, N., Zavoshy, R., Noroozi, M., Jahanihashemi, H., & Riseh, S. H. (2015). Prevalence and risk factors for pica during pregnancy in Tehran, Iran. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 20(4), 457-463
• Hartmann, A. S., Becker, A. E., Hampton, C., & Bryant-Waugh, R. (2012). Pica and rumination disorder in DSM-5. Psychiatric Annals, 42(11), 426-430.
• Kumare B., Somalwar s. and Vijay, N. (2014). Pica in Rural Obstetric Population: An Underestimated Nutritional Mystery. Journal of South Asian Federation of Obstetrics and Gynaecology, 6(2), 71-74
• Lanzkowsky, P. (1959). Investigation into the aetiology and treatment of pica. Archives of Disease in Childhood, 34(174), 140.
• Martindale JL, Bunker CJ, Noble VE. In¬gested foreign bodies in a patient with pica. J Gastroenterol Hepatol. 2010;6(9):582-584.
• Rose, E. A., Porcerelli, J. H., & Neale, A. V. (2000). Pica: common but commonly missed. The Journal of the American Board of Family Practice, 13(5), 353-358.
• Stiegler, L. N. (2005). Understanding pica behavior: A review for clinical and education professionals. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 20(1), 27-38.