Sosyalleşme, sosyal yaşam yalnızca insanlar için değil diğer canlılar içinde bir gereksinimdir. Öyle ki hayvanlar alemini incelediğimiz zaman hayvanların da sürüler halinde yaşadıklarını avlanma sırasında dahi iş birliği yaptıklarını görürüz. Yazıya devam etmeden önce sosyalleşmek ne demek kelime anlamına bir göz atalım. “Sosyalleşmek; içinde yaşadığı topluma uymak, onunla bütünleşmek, toplumsal olmak.“ olarak tanımlanmış sözlükte. Aslında sözlük anlamı ile günlük yaşamda kullandığımız sosyalleşmek kavramı pek uyuşmuyor gibi. Şimdi bu uyuşmazlığa biraz daha yakından bakalım.
Geçmişten günümüze bir göz atarsak sosyalleşmenin sürekli olarak değişim içerisinde olduğunu açıkça görebiliriz. Sosyalleşmeye evrimsel olarak baktığımız zaman bir sürüye ya da gruba liderlik etmek, dövüşlerde kazanan olarak benliğini öne çıkarmak, sürüsünü korumak ve bunların haricinde bir sürünün üyesi olarak o sürünün belirli kurallarına uymak olduğunu görürüz. Hayvanlar aleminde bu durum devam ederken insanlarda ise bu durum çok daha farklılaşmış ve farklılaşmaya da devam etmektedir.
Televizyonsuz, telefonsuz zamanlara baktığımız zaman sosyalleşmenin arkadaş toplanmaları, arkadaş sohbetleri, bir spor uğraşı olduğunu görebiliriz. İnsanlar vakit geçirecek ve birbiriyle iletişime geçecek başka bir yolları olmadığından sosyalleşmeyi yüz yüze yapmak zorundaydı. Yakın geçmişte ise şiddetini kaybeden yüz yüze sosyalleşme durumu son zamanlarda ise oldukça güç kaybetmiş gibi gözüküyor.
Artık insanlar Instagram, Facebook, Snapchat, Twitter gibi saymakla bitiremeyeceğimiz pek çok sosyal ağ üzerinden birbirleriyle iletişim halinde kalıyor, hem de her an! Artık günlük hayattaki anlamıyla kullandığımız sosyalleşme yüz yüze yapılan bir eylemden çok sanal ortamda gerçekleşiyor. Aslında temelde değişen bir durum olmadığına dikkat çekelim. İnsanlar yine birbirleriyle iletişim halinde kalıyor, yine bir şeyler paylaşıyorlar ve hatta oyunlarda birbirlerine ekstra can yollayarak birbirlerine destek oluyorlar.
Yani aslında asosyal gözüyle baktığımız insanlara haksızlık ediyor olabiliriz. Belki de asosyal olma yolunda olan bu sisteme ayak uyduramayanlardır. Çünkü sosyalleşme bir sisteme adapte olabilmek, o sisteme ayak uydurabilmektir.
Sosyalleşme, insanı sosyal sistemin üyesi haline getiren süreçtir. Sosyologlar sosyalleşmeyi çeşitli şekilde tarif etmektedirler. Linton, yeni doğmuş çocukların medeniyetsiz yaratıklar, dahil hayvanlar halinden bir sosyal sistemin insan üyeleri haline gelişlerinin sosyalleşme sayesinde olduğunu belirtiyor. Dollard’a göre sosyalleşme, yeni bir kişinin gruba eklenmesini ve toplumun kendi yaş ve cinsindeki kişiden beklediği şeyleri yerine getirir bir şahıs olmasını sağlayan süreçtir. (Koştaş, M. Sosyalleşme.)
Günümüzde şartlar, yaşam biçimleri teknoloji ile birlikte çok hızlı değişiyor ve buna ayak uydurmak bu döneme, bu hızda yaşamaya alışık olmayanlar için oldukça zorlu bir iş. Sosyalleşmeye güncelleme geldi! Belki de sosyalleşmenin ölçütü artık kahve içecek dostlarımızın olup olmadığı değil de tek başımıza içtiğimiz bir kahve fotoğrafının dostlarca kaç beğeni aldığında gizlidir. 🙂
Ek Okuma: Sosyal meyda ve internet kullanımıyla ve bunların günlük yaşantımıza, değer ve karar yargılarımıza etkisini sade bir dille anlatan bu yazıyı da okumanızı öneririm. Yazıyı Görüntüle