İnsan Olmak, psikoloji ve psikiyatri alanlarında çalışan ve bu alanlara merak salan her insan için bir kaynak niteliği taşıyan, çok önemli bir kitap. Okurken kendinizden, çevrenizdeki insanlardan, geçmişinizden izler bulmanız kaçınılmaz; bu sebeple de gerek anlaşılır dili, gerek sade üslubu ile herkesin okuması gereken bir kitap.
Engin Geçtan, İnsan Olmak isimli kitabını bir okuyucusunun “Lütfen bizim için de yazın.” diyerek kibar bir ricada bulunmasıyla, kendi ifadesiyle “bir çırpıda” kaleme alıyor. Bir psikiyatri profesörü, yazar ve psikoterapist olan Geçtan, Colombia Üniversitesi’nden NewYork Üniversitesi’ne uzanan kariyer yolculuğunda pek çok insanı gözlemleyip gözlemlerini İnsan Olmak kitabında on iki bölüme ayırarak okuyucuya aktarıyor.
İnsan olmaya dair her şeyin; kalıplara sokulmadan, eleştirilmeden ve tüm gerçekliğiyle anlatıldığı kitapta, yaşadığınız sorunların ve kendinize kabul ettiremediğiniz davranışlarınızın sebeplerini öğreniyor, geleneksel toplumdan çağdaş topluma geçen insanın tüm bu değişimlere ve hıza ayak uyduramamasının sonuçlarını müthiş bir bakış açısından öğreniyoruz.
Kitapta beni en çok etkileyen şey Geçtan’ın da tıpkı Freud gibi çocukluk deneyimlerinin önemini vurgulaması oldu. Anne ve baba figürlerinin bir insanın neredeyse tüm hayatını belirleyici iki önemli etken olması, kitabın en vurucu noktalarından biri zira her bölümde anlatılan insan tiplerinin oluşmasında en çok vurgulanan şey ebeveynlerin çocuklarının birey olma serüvenindeki yanlış davranışları. Değersizlik hissi, kontrolsüz olmak, depresif bir ruh halinden çıkamamak, memnuniyetsizlik… Hepsinin ortak noktasının çocuklukta bireye karşı sergilenen tutum olduğunu iddia ediyor Geçtan.
İnsan ilişkilerinden, insanın varoluşsal sancılarından ve girdiği kısır döngülerden, kısacası yazımın başında da belirttiğim gibi insan olmaya dair her şeyden bahsediyor yazar ve birçok kitabın aksine “Dışarı çıkın, arkadaş edinin, gezin, günlük tutun.” gibi herkesin aklına gelebilecek ama çok kişinin günlük hayatın karmaşasında uygulayamacağı tavsiyeler vermek yerine kitabı yazma sebebi de olan çözümü ele alıyor: “Var oluş sorumluluğunu ele almak.”
İlk basım tarihi 1983 yılı olan ve o zamandan bu yana binlerce kişiye kendini tanıma fırsatı sunan İnsan Olmak, yol gösterici bir kitap olarak tanımlanmamalı. Ancak insanın kendini tanıma yolculuğunda kesinlikle çok faydalı bir rehber diyebiliriz. “İnsan, kendisine karşıt düşen davranışlarını nasıl geliştirdiğini göremedikçe, özgür olabilmek için neyi aşması gerektiğini de bilemez.” diyor yazar kitapta. Ve bu cümle, kitabın kaleme alınma felsefesini gayet net bir şekilde açıklıyor.
Ortaya koyduğu çalışmalarla, kaleme aldığı eserleriyle ve başarılı kariyeriyle hem psikiyatri hem de edebiyat dünyası için büyük bir değer Engin Geçtan. Vefatının ardından Türk Psikiyatri Derneği Başkanı Timuçin Oral’ın da dediği gibi, “Yazdığı kitaplarla, öğretileriyle, öğrencileriyle dünyaya çok şey kattı. Son anına kadar da bunları yapmaya devam etti.”
Toparlamak gerekirse; birey olduğunun bilincinde olan her insanın okuması gereken ve var oluş sorumluluğunun yükünü bizimle beraber sırtlanan bir kitap İnsan Olmak. Uyandırdığı tüm duyguların yanı sıra, insana hayatta bir seyirci olmaması gerektiğini hatırlattığı için de apayrı bir yeri var gözümde. Şu satırlarla özetliyor yazar hangi grupta olmak istediğimizi seçmemiz gerektiğini: “Dünyada iki tür insan vardır: Yaşayanlar ve yaşayanları seyredip eleştirenler. Seyretmek ölümü, katılmak ise yaşamı simgeler!” Yaşama katılmayı seçen her insana öneriyorum Geçtan’ı okumayı. Çünkü yaşamak için okumalı.
Kaynakça
Geçtan, E. (2019). İnsan olmak (17.Basım). İstanbul: Metis.
www.biyografya.com. (2018). https://www.biyografya.com/biyografi/4806
www.metiskitap.com. (2019). https://www.metiskitap.com/catalog/author/710
*Bu yazı Psikoloji Ağı editörleri tarafından Psikoloji Ağı Yayın İlkelerine göre düzenlemiştir.
