Birçok ebeveyn çocuklarının güvenliği için endişe duyarlar ve çocuklarının başarılı olmaları için yardım etmeye çalışırlar. Diğer tür ebeveynler ise kültürel normlara uymak ve çocuklarının gelişimlerinin tüm yönlerini izlemek için kendilerini baskı altında hissederler. Ebeveynler ile kurulan güçlü bağ, çocukların ebeveynleri tarafından desteklendiklerini ve sevildiklerini hissetmelerine yardımcı olabilmektedir. Çocuklarının üzerine gelme eğilimleri olduğu için bu tarz ebeveynlik “helikopter” olarak adlandırılmaktadır.
Medyada çocuklarının boş zamanlarının her anını planlayan veya çocuğu adına iş başvuruları dolduran “helikopter” ebeveynler ile ilgili birçok yazı yer almaktadır. Bu tür davranışlar çocuğun kendi başına karar verme becerisini bozabilmektedir.
Developmental Psychology’de yayınlanan yeni bir araştırmada “helikopter” ebeveynliğin çocuğa etkileri incelenmiştir. İki çocuğa sahip ebeveynler çocuklarına karşı aşırı kontrolcü davrandıklarında, ileri zamanlarda çocukların özdenetim problemleri yaşayabileceği belirtilmiştir. Böyle çocukların ileride kendilerini sakinleştirmek gibi duygu regülasyonu konularında sıkıntı çekebilecekleri konusuna değinilmiştir.
Helikopter Ebeveynliğin Tehlikeleri
Araştırmacılar 2 yaşından itibaren 422 çocuğu incelemeye başladılar. Çocuklar 5 ve 10 yaşlarına geldiklerinde tekrar incelendiler. Çocukların çoğu ya beyaz (%66) ya da zenci kökenli Amerikalıdır (%28). Çalışmada kızlar %52 ve erkekler %48 gibi kabaca eşit bir karışım oluşturulmuştur. Cinsiyetsiz veya transseksüel çocukların varlığından bahsedilmemektedir.
Araştırmacılar, ebeveynleri ve 2 yaşındaki çocuklarını oynarken laboratuvar ortamında gözlemlediler. Çalışmada, ailelere çeşitli oyuncaklar verildi ve evlerinde olduğu gibi oynamaları istendi.
Ebeveynlerin “kontrolcü” olarak adlandırılmaları 3 kritere göre belirlendi:
- Sık veya aşırı sıkı komutlar verdiklerinde,
- Yapılandırılmış bir ortam oluşturmak için fiziksel olarak müdahale ettiklerinde,
- Çocuklara belirli şekilde ya da belirli oyuncaklarla oynamalarını söylediklerinde
Araştırmacılar, çocuklar 5 ve 10 yaşlarına geldiklerinde öğretmenlerinden raporlarını topladılar. 10 yaşında olan çocuklar da kendi raporlarını verdiler. Ebeveynleri tarafından daha az kontrol edilen çocuklarla karşılaştırıldığında “helikopter” ebeveynlerin çocukları:
- 5 yaşında, dürtü kontrolü ve duygu düzenlemeleri ile ilgili daha fazla zorlukları vardı.
- 10 yaşında, daha fazla duygusal ve sosyal problemler bildirdiler.
- Sosyal becerileri daha kötüleşti ve öğretmenlerine göre 10 yaşında akademik olarak daha az üretken oldular.
Çalışmanın yazarları, ebeveynlerin çocukları tüm zorluklardan “koruduğu” zaman, çocukların gerekli becerileri öğrenmelerine engel olduklarını söylemektedirler. Ebeveynler, çocuklarını hata yapmadan önce durdurduklarında çocuklar, kendi dürtülerini nasıl dizginleyeceklerini öğrenemeyebilmektedir. Bütün problemleri çözülmüş çocuklar, kendilerini nasıl yatıştıracaklarını öğrenmekte sorun yaşarlar. Bu beceriler (veya bunların eksikliği) çocuğun refahında geniş ölçüde etkilere sahip olabilmektedir.
Terapi, ebeveynlerin aşırı kontrolcü olmadan etkili ebeveynlik stratejileri geliştirmesine yardımcı olabilmektedir. Terapist, daha iyi ilişkiler geliştirmeleri için çocukları ve ebeveynleri destekler.
Özgün Kaynak: https://www.goodtherapy.org/blog/helicopter-parenting-may-harm-kids-self-control-0702182
*Bu yazı Psikoloji Ağı editörleri tarafından Psikoloji Ağı Yayın İlkelerine göre düzenlemiştir.
