Akıllı cihazların hayatımızdaki yeri ve yaygınlığı gün geçtikçe artmaktadır. Bu cihazlar hayatımızı kolaylaştırmanın yanı sıra birçok problemi de beraberinde getirmektedir. Teknoloji kültürü içinde yetişen çocuklar akıllı cihazlarla çok erken yaşlarda tanışmaktadır. Kullanımının 1 yaşa kadar inmesi ile çocukların gelişimi olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu durum ebeveynlerin bilinçlendirilmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Yapılan araştırmalar ebeveynlerin; çocuklarını susturma, oyalama, yemek yedirme, uyutma, konuşmasını sağlama gibi gerekçelerle akıllı cihazlara yönlendirdiğini ortaya çıkarmıştır. Çoğu ebeveyn bu durumun çocuğun gelişimi için tehdit oluşturacağının farkında değildir. Zihinsel ve fiziksel gelişimin en hızlı olduğu kritik öneme sahip 0-3 yaş aralığı çocuğun temel güven duygusunun oluştuğu, empati yapabilme becerisini kazandığı, kas, kemik ve dil gelişiminin gerçekleştiği evredir. Bu gelişim sürecinde çocukların akıllı telefon ve tabletlerle uzun zaman geçirmesi; zihinsel, fiziksel ve psikososyal gelişimleri için risk teşkil etmektedir.
Akıllı cihaz kullanımının artmasıyla çocuklarda; duruş bozuklukları, bel ve sırt ağrıları, kamburluk gibi sorunların yaygınlaştığı, bununla birlikte iletişim ve konuşma becerilerinde bozulma, geç konuşma, aşırı hareketlilik, odaklanamama, sosyal hayattan kopma, sinirlilik gibi durumların yaşandığı görülmektedir.
Çocukluk döneminin ilk yılları kişilik gelişimi için kritik bir dönemdir. Bu dönemde çocuk, çevresinden gördüklerini model alarak öğrenir. Aile, çocuğun gelişiminde kritik bir öneme sahiptir. Çocuklar anne ve babalarının akıllı telefon ve tablet kullandıklarını gözlemlemekte ve merak duygusuyla bu cihazlara yönelmektedir. Çocuklar akıllı cihazlarda gördükleri karakterleri rol model alarak davranışlarını şekillendirmektedir. Bu durum, çocukların; şiddete eğilimli, antisosyal bireyler haline gelmelerine sebep olabilmektedir. Ebeveynliğin yerini akıllı telefonların almasıyla çocuklar fiziksel gelişimden kişilik gelişimine kadar pek çok alanda olumsuz etkilenmekte ve bu konuda ailelere büyük sorumluluk düşmektedir. Akıllı cihaz kullanımının çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerine karşı ebeveynlerin çocuklarının yanında akıllı cihazlarla çok fazla zaman geçirmemesi ve uyutmak, yemek yedirmek, oyalamak gibi gerekçelerle çocuklarına kullandırmamaları önerilmektedir. Çocuklarınızın sağlıklı bir gelişim süreci geçirmesinde ilginize ve sevginize ihtiyaçları olduğunu unutmayalım.
HT Hayat – Çocuklarda bilgisayar, telefon, tablet bağımlılığı nasıl önlenir?
*Bu yazı Psikoloji Ağı editörleri tarafından Psikoloji Ağı Yayın İlkelerine göre düzenlemiştir.
