Bedenimiz, duygularımızın ve bilinçdışı deneyimlerimizin sessiz taşıyıcısıdır. Kaygı anında mide bulantısı hissetmek, öfkelendiğimizde çeneyi sıkmak ya da üzüntüde göğsümüzde ağırlık hissetmek, bedenin duygularımıza verdiği doğrudan tepkilerdir. Compassionate Inquiry (CI) yaklaşımı, bu bedensel sinyalleri fark etmeyi ve yargılamadan gözlemlemeyi merkeze alır (Maté, 2021). Beden, duygularımızın en doğru ve en dürüst dilidir; zihnimiz bazen duyguları çarpıtsa da beden her zaman gerçekliği yansıtır.
Beden ve Duyguların İlişkisi
CI’ye göre, bedensel duyumlar çoğu zaman bastırılmış veya ifade edilmemiş duyguların göstergesidir. Bu nedenle, terapi sürecinde danışanın bu duyumları fark etmesi, geçmiş deneyimlerin ve bilinçdışı inançların anlaşılmasına kapı aralar. Örneğin, göğüste bir ağırlık hissi, bastırılmış üzüntüyü; kaslarda gerilim ise bastırılmış öfkeyi gösterebilir (Maté, 2021). Böylece, beden aracılığıyla duygu dünyasına doğrudan ulaşmak mümkün hale gelir.
Terapötik Alanın Rolü
Beden odaklı farkındalık, güvenli ve şefkatli bir terapötik ortamda mümkün olur. Terapistin varlığı (presence) ve danışana sunduğu güven (safety), kişinin bedensel duyumlarını merakla ve yargılamadan deneyimlemesini sağlar. Bu süreç, beynin tehdit modundan merak moduna geçmesini kolaylaştırır ve iyileşmenin temelini atar (Maté, 2021).
Günlük Yaşamda Beden Farkındalığı
CI yaklaşımı sadece terapi odasında değil, günlük yaşamda da uygulanabilir. Kişi basit egzersizlerle farkındalığını güçlendirebilir:
- Beden taraması: Gün içinde birkaç dakika boyunca bedende hissedilen duyumlara odaklanmak.
- Duygu–beden günlüğü: Bedensel tepkilerin ve ilişkili duyguların kaydedilmesi.
- Şefkatli gözlem: Bedensel sinyalleri yargısızca fark etmek.
Bu pratikler, kişinin bedeni ile kurduğu ilişkiyi güçlendirir ve duygusal farkındalığı artırmayı hedefler.
Sonuç
Compassionate Inquiry, bedenin duygularla olan sıkı bağını görünür kılar. Bedenimizi dinlemek, yalnızca geçmiş deneyimleri anlamak değil; aynı zamanda kendimize şefkatle yaklaşmak ve iyileşme yolculuğuna başlamak için güçlü bir araçtır (Maté,2021).
EK OKUMALAR
Zihnimiz Dünyayı Nasıl Yaratır?
Sorgulamanın Şefkatlisi Olur Mu? Gabor Maté ile İçsel bir Yolculuk
KAYNAKÇA
Maté, G. (2021). Compassionate Inquiry: A psychotherapeutic approach developed by Dr. Gabor Maté. Retrieved from https://compassionateinquiry.com/
*Bu yazı Psikoloji Ağı editörlerinden Bahar Temizer tarafından Psikoloji Ağı Yayın İlkelerine göre düzenlenmiştir.
